لایحه رتبه‌بندی حرفه‌ای معلمان

لایحه نظام رتبه بندی حرفه‌ای معلمان

نامه شماره ۱۲۹۱۶۰ مورخ ۲۸/۷/۱۳۹۹

جناب آقای دکتر جهانگیری

معاون اول رییس‌جمهور

با سلام و احترام؛

همان گونه که استحضار دارند، به استناد جزء (۲) بند «الف» ماده (۶۳) قانون برنامه ششم توسعه، دولت مکلف شده است برای ایجاد تحول در نظام تعلیم و تربیت، «نظام رتبه‌بندی معلمان و استقرار نظام پرداخت‌ها بر اساس تخصص یا شایستگی‌ها و عملکرد رقابتی مبتنی بر نظام رتبه بندی معلمان و مهندسی نیروی انسانی» را بر اساس سند تحول و نقشه جامع علمی کشور با تصویب مجلس شورای اسلامی در قالب بودجه سنواتی تهیه نماید». اگر چه در عمل به این تکلیف قانونی، دو مصوبه هیئت محترم وزیران در سال‌های ۱۳۹۴ و ۱۳۹۸ به رتبه‌بندی حرفه‌ای معلمان اختصاص یافته است اما از آنجا که سازوکارهای پیش‌بینی شده در مصوبات یاد شده ماهیت دائم داشته و می‌باید مستند به قانون، فرایندهای خود را اجرایی و مستقر نماید، پیشنهاد تدوین «لایحه رتبه‌بندی حرفه‌ای معلمان» مطرح است که ضمن تعیین صلاحیت‌ها، نحوه سنجش صلاحیت و اختصاص به رتبه حرفه‌ای، ساختار اجرایی این موضوع را نیز به روشنی تعریف و ارائه نماید.

با توجه به موارد بالا و نظر به اهمیت موضوع ، به پیوست متن پیشنهادی «لایحه رتبه‌بندی حرفه‌ای معلمان» برای طی فرآیند تصویب در هیئت محترم وزیران ایفاد می‌شود. لازم به توضیح است که سازمان برنامه و بودجه و سازمان اداری و استخدامی کشور با تدوین لایحه رتبه‌بندی و کلیات متن تهیه شده از سوی این وزارت موافقت دارند. بدیهی است نظرات اصلاحی یا تکمیلی می‌تواند حین بررسی ارائه و متن نهایی جهت طرح در هیئت محترم وزیران آماده گردد.

محسن حاجی میرزایی- وزیر آموزش و پرورش

لایحه رتبه بندی حرفه‌ای معلمان

هیئت وزیران در جلسه مورخ ... بنا به پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش، به استناد بند الف ماده ۶۳ قانون برنامه ششم توسعه، لایحه رتبه بندی حرفه‌ای معلمان را به شرح زیر تصویب نمود:

ماده واحده

به منظور ایجاد ساز و کار قانونی برای افزایش انگیزه شغلی، ارتقاء صلاحیت‌هاث معلمی و متناسب‌سازی نظام پرداخت‌ها بر اساس شایستگی‌ها و نتایج عملکرد رقابتی معلمان در وزارت آموزش و پرورش، نظام رتبه بندی حرفه‌ای معلمان به شرح ذیل ابلاغ می‌شود:

الف) تعاریف:

در این قانون اصطلاحات زیر در معانی مشروح زیر به کار می‌رود:

۱- وزارت: وزارت آموزش و پرورش

۲- معلم: فردی است که رسالت خطیر تربیت دانش آموزان را در نظام تعلیم و تربیت رسمی بر عهده دارد

۳- صلاحیت‌های معلمی: ترکیبی است از شایستگی‌های ناظر بر جنبه‌های هویت حرفه‌ای (اخلاقی و تعهد حرفه‌ای، دانش تخصصی، دانش و مهارتهای تربیتی) که معلم می‌باید در جهت درک و عمل برای بهبود مستمر عملکرد خود و تأثیر بر دیگران آنها را کسب نموده و به کار بندد.

۱-۳) صلاحیت عمومی: مجموعه‌ای از شایستگی‌های ناظر بر صفات و ویژگی‌های شخصیتی فرد شامل: باورها، نگرش‌ها، اعتقادات و رفتار مبتنی بر نظام ارزشی، فرهنگی و اخلاقی جامعه که زمینه را برای انجام کار متعهدانه آماده و پایبندی فرد را به قوانین و مقررات جامعه آشکار می‌سازد

۳-۲) صلاحیت تخصصی: مجموعه‌ای از شایستگی‌های مرتبط با تسلط نسبی بر فرآیند و برآیند دانش تخصصی، دانش تربیتی و سایر حوزه‌های دانشی مرتبط با یادگیری و تدریس اثربخش، دستاوردها و نوآوری‌های علمی مرتبط و توانایی تفکر علمی و انجام پژوهش در آن حیطه که فرد برای انجام مؤثر وظایف شغلی خود باید از آنها برخوردار باشد.

۳-۳) صلاحیت حرفه‌ای: مجموعه‌ای از شایستگی‌های حاصل از درهم تنیدگی و ادراک ترکیبی دانش تخصصی دانش تربیتی که امکان آموزش (تربیت) را در موقعیت آموزشی و تربیتی خاص فراهم می‌کند.

۴- شایستگی: صفات، ویژگی‌ها و توانمندی‌های (دانش، نگرش و مهارت) مورد نیاز برای توفیق در عملکرد برتر؛

۵- سنجش صلاحیت: فرآیند مستمر گردآوری سازمان‌یافته اطلاعات، شواهد و مستندات مرتبط با شایستگی‌هیا کسب شده و نتایج عملکرد رقابتی معلم و بررسی آنها بر اساس سازوکارها، ملاک‎ها، معیارها و شاخص‌های مشخصی که توسط «هیئت‌های ممیزه موضوع بند (ک) این قانون تعیین و تصویب شده و توسط کانون‌های ارزیابی سنجیده می‎شود؛

۶- رتبه‌بندی: فرآیند تعیین رتبه‌های حرفه‎ای معلمان بر اساس نتایج ناشی از سنجش صلاحیت‌های معلمی؛

۷- گواهینامه صلاحیت معلمی: مدرکی است که بر اساس نتایج ناشی از سنجش صلاحیت‎های معلمی توسط وزارت صادر می‎گردد؛

۸- کانون‌های ارزیابی: مراکز تأیید صلاحیت شده دولتی و غیردولتی توسط وزارت که طی فرآیندی نظام‌دار و برمبنای شاخص‌ها و ابزارهای مورد تأیید نسبت به سنجش و ارزیابی صلاحیت‌هیا معلمی اقدام می‌کند؛

۹- تجربه: توانمندی‎هایی که در طول سال‎های خدمت و صرفاً در ارتباط با حرفه معلمی کسب شده است.

ب: این قانون در خصوص مشمولان طرح طبقه‎بندی مشاغل معلمان، شامل: آموزگار، دبیر، هنرآموز، مربی امور تربیتی، مشاور واحد آموزشی، مراقب سلامت و مدیر و معاون واحدهای آموزشی و تربیتی شاغل در واحدهای آموزشی و تربیتی اجرا می‌شود.

ج: مفاد این قانون در یک دوره زمانی حداکثر سه ساله برای کلیه مشمولان به اجرا درمی‌آید.

د: شایستگی‌های مورد نیاز هر یک از صلاحیت‌های معلمی (عمومی، تخصصی و حرفه‌ای) به تفکیک رتبه و مصادیق رفتاری و معیارهای عملکردی و شیوه‌ها و ابزارهای سنجش و ارزیابی هر یک از آن‌ها توسط «هیئت ممیزه مرکزی» تعیین و در «شورای راهبری توسعه مدیریت وزارت» تصویب می‌شود.

هـ: ورود به حرفه معلمی در وزارت (در مدارس دولتی و غیردولتی) منوط به کسب گواهینامه صلاحیت معلمی است. این گواهینامه پیش از ورود به حرفه معلمی صادر و در طول خدمت مشمولان، در مقاطع زمانی حداکثر پنج ساله به روزآوری می‌شود. ضوابط صدور و به روزآوری آن تابع ضوابطی است که به تصویب شورای راهبری توسعه مدیریت وزارت می‌رسد.

و: مشمولان این قانون بر اساس شایستگی‌های کسب شده و نتایج عملکرد رقابتی حائز کسب، ارتقاء، توقف و تنزل رتبه و تغییر مسیر شغلی (منوط به نیاز آموزش و پرورش و برخورداری از شرایط جذب) می‌شوند.

تبصره: تعیین تکلیف افرادی که شامل هیچ یک از موارد مذکور در این بند نمی‌شوند، بر اساس آیین‌نامه‌ای است که به تصویب شورای راهبری توسعه مدیریت وزارت می‌رسد.

ز: ورود به رتبه بندی با حداقل دو سال تجربه معلمی و کسب شایستگی‌های لازم با رتبه (یک) آغاز و کسب رتبه‌های بالاتر مستلزم توقف در رتبه قبلی و کسب شایستگی‌های ذی‌ربط خواهد بود.

ح: مشمولان بر اساس مدرک و رشته تحصیلی، سنوات تجربه معلمی، امتیازات ناشی از شایستگی‌های کسب شده و عملکرد رقابتی در حیطه‌های آموزشی، تربیتی، پژوهشی و فرهنگی در یکی از رتبه‌های ۱ (یک) تا (پنج) قرار می‌گیرند.

ط: در ازای احراز هر یک از رتبه‌های پنج‌گانه: به ترتیب ضرایب: ۰.۵، ۰.۹، ۱.۳، ۱.۷ و ۲.۱ در امتیازات شغل و شاغل ضرب و تحت عنوان «فوق‌العاده خاص» در حقوق و مزایای مشمولان اعمال شده و کسور بیمه بازنشستگی شامل آن می‌گردد.

ی: وزارت موظف است ظرف ۳ ماه از تاریخ تصویب این قانون، نظام سنجش صلاحیت‌های عمومی، تخصصی و حرفه‌ای معلمان و نیز نحوه صدور «گواهینامه صلاحیت معلمی» را تدوین و به تصویب شورای راهبری توسعه مدیریت وزارت برساند.

ک: ساختار اجرایی رتبه‌بندی، شامل: هیئت ممیزه مرکزی، هیئت‌های ممیزه استانی و کارگروه‌های تخصصی شهرستان/ منطقه/ ناحیه می‌باشد و ترکیب اعضا و شرح وظایف آن‌ها، به تصویب «شورای راهبری توسعه مدیریت» وزارت می‌رسد.

ل: دولت مکلف است اعتبارات مورد نیاز برای اجرای این قانون را از مرحله سنجش و ارزیابی صلاحیت‌های معلمی تا برقراری «فوق‌العاده خاص» به صورت کامل در لوایح بودجه سنواتی پیش‌بینی نماید.

م: آیین‌نامه اجرایی این قانون، حداکثر ظرف سه ماه از ابلاغ، با پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.

مطلب مرتبط: